*ભારત :* કેટલાક હજાર વર્ષ પહેલા ભરત નામના ખુબ જ પ્રતાપી રાજા થઇ ગયા જેમણે ચારે દિશામાં પોતાનાં નામનાં ડંકા વગાડ્યા તેનાં નામ પરથી ભારત નામ પડ્યું. અખંડ ભારતનાં સિમાડા ઇન્ડોનેશિયા અને અફઘાનિસ્તાન સુધી વિસ્તરેલા હતા.
*અરૂણાચલ પ્રદેશ :* આ એક સંસ્કૃત નામ છે. જેને Dawn-Lit Mountainsમાંથી ટ્રાન્સલેટ કરવામાં આવ્યો છે. જેનો સરળ શબ્દોમાં અર્થ થાય છે ઉગતા સુરજની ધરતી.
*અસમ :* આ નામ અહોમ નામનાં શબ્દો પરથી ઉતરી આવ્યું છે અથવા તો અપભ્રંશ થયું છે. આ એક વંશ હતો જેણે લગભગ 600 વર્ષ જેટલા લાંબા સમય સુધી આ પ્રદેશ પર રાજ કર્યું હતું.
*બિહાર :* આ શબ્દ પાલી ભાષામાંથી ઉતરી આવેલો છે. જે અસલમાં વિહાર થાય છે. જો કે હિંદીભાષી કેટલાક લોકો વ બોલી નહી શકતા હોવાનાં કારણે તે અપભ્રંશ થતા થતા વિહારમાંથી બિહાર થઇ ગયું. વિહારનો અર્થ બૌદ્ધમઠ થાય છે.
*છત્તીસગઢ :* જ્યારે રાજ્યની રચનાં કરવામાં આવી ત્યારે તેમાં 36 કિલ્લાનો સમાવેશ થતો હતો. જેનાં કારણે તેનું નામ 36 ગઢ પરથી છત્તીસગઢ પડી ગયું.
*ગોવા :* પુરાણો તથા ઇતિહાસમાં તેનું નામ ગોવે દર્શાવવામાં આવ્યું છે. પુરાણોમાં તપાસ કરતા તેનાં ગોવે ઉપરાંત ગોવાપુરી તથા ગોમતનાં સ્વરૂપે આ પ્રદેશનો ઉલ્લેખ મળી આવે છે.
*ગુજરાત :* આપણું ગુજરાત ગુર્જરો પરથી ઉતરી આવ્યું છે. 8મી સદી સુધી આ સમગ્ર પ્રદેશ પર ગુર્જરોનું શાસન હતું જેનાં કારણે તે ગુજરાત તરીકે ઓળખાયું.
*હરિયાણા :*આ નામ હરિ અને અરણ્ય બે શબ્દો જોડાઇને બન્યું છે. જેનો અર્થ થાય છે વિષ્ણુ ભગવાનની ભુમિ અથવા તો ભગવાનની ભુમિ હરિયાણા.
*હિમાચલ :* આ શબ્દનો અર્થ થાય છે બર્ફીલા પહાડોનું ઘર
*જમ્મુ કાશ્મીર :* જમ્મુનું નામ અહીંનાં રાજા જમ્મબૂ લોચનનાં નામ પરથી ઉતરી આવ્યું છે જ્યારે કાશ્મીરનું નામ સતીસર અર્થાત કાચબાનાં તળાવ પરથી પડ્યું છે.
*ઝારખંડ :* ઝારખંડ જંગલોની ભુમી છે. સંસ્કૃતમાં ઝાડનો અર્થ જંગલ થાય છે. તે રીતે જંગલોની ભુમી એટલે ઝારખંડ નામ પડ્યું
*કર્ણાટક :* કર્ણાટક શબ્દ કારુ અને નાદથી ઉતરી આવ્યો છે. તેનો અર્થ થાય છે બુલંદ અને જમીન. બુલંદ જમીનનો અર્થ કર્ણાટક થાય છે.
*કેરળ :* ભૌગોલીક દ્રષ્ટીએ કેરળની ઉત્પતી સમુદ્રની વધેલી જમીન પર થઇ છે. કેરળ ચેરન્ના અને આલમ શબ્દથી બન્યું છે. ચેરન્નાનો અર્થ થાય છે જોડવું અને આલમ શબ્દનો અર્થ થાય છે જમીન
*મધ્ય પ્રદેશ :* આ ભારતની મધ્યમાં આવેલો પ્રદેશ છે તેથી તેને મધ્યપ્રદેશ કહેવામાં આવે છે. ઉપરાંત અંગ્રેજો પણ આ વિસ્તારને સેન્ટ્રલ પ્રોવિન્સ જ કહેતાહ તા.
*મહારાષ્ટ્ર :* આ મહા તથા રાષ્ટ્ર શબ્દનું સંયોજન છે. મહારાષ્ટ્ર રાષ્ટ્રીકા નામનાં પરિવાર પરથી ઉતરી આવેલું છે.
*મણિપુર :* આનો અર્થ મણિ એટલે એક પ્રકારનો અમુલ્ય પત્થરની ભુમી છે.
*મેઘાયલ :* મેઘ (વાદળ) અને આલય (આવાસ) મળીને બને છે મેઘાલય. જેનો અર્થ થાય છે વાદળોનું ઘર
*મિજોરમ :* આ ત્રણ શબ્દોનું સંયોજન છે. મિ (લોકો), જો (લુઇસ હિલનાં લોકો) અને રમ (ભુમિ) પરથી ઉતરી આવ્યો છે.
*નાગાલેન્ડ :* અહીં નાગા પ્રકારની જાતીના લોકો વસે છે. તેઓની ભૂમિ એટલે નાગાલેન્ડ
*ઓડિશા :* આ સંસ્કૃત શબ્દ ઓડ્ર દેસથી આવ્યોછે. તેને મધ્ય ભારતમાં રહેનારા લોકોનાં સંદર્ભમાં બોલવામાં આવે છે.
*પંજાબ :* પાંચ નદીઓની ભુમિક એટલે પંજાબ. પંજ (પાંચ) આબ (બેટ) પાંચ નદીઓ જે પ્રદેશમાં મળે છે તે પંજાબ
*રાજસ્થાન :* આને પહેલા વિર રાજાઓની ભુમિ તરીકે ઓળખવામાં આવતી હતી. રાજપુતોની ભુમિ હોવાનાં કારણે રાજસ્થાન
*સિક્કીમ :* આ ડેનજોંગથી આવ્યું છે. લિંબૂ મુળનાં બે શબ્દોમાંથી બન્યું છે આ નામ. જેમાં સુનો અર્થ થાય છે નવું અને ક્કિમનો અર્થ હોય છે મહેલ. નવો મહેલ એટલે સિક્કીમ
*તેલંગાણા :* ત્રિલિંગા શબ્દથી અપભ્રંશ થઇને તેલંગાણા બન્યું. ત્રિલિંગાનો અર્થ થાય છે શંકરભગવાનનાં લિંગોની ભુમિ
*તમિલનાડુ :* તમિલ લોકોનો પ્રદેશ એટલે તમિલનાડુ
*ત્રિપુરા :* આ બે શબ્દોમાંથી ઉતરી આવેલો શબ્દ છે. તઇ(ત્રિ)નો અર્થ થાય છે પાણી અને પુરા(પારા)નો અર્થ થાય છે નજીક. પાણીની નજીકની જમીન એટલે ત્રિપુરા (તઇપારા)
*ઉતરાખંડ :* ઉતર તરફનો ખંડ એટલે ઉતરાખંડ
*ઉત્તરપ્રદેશ :* તેનો અર્થ પણ ઉત્તરીદિશાનો પ્રદેશ એટલે ઉતરપ્રદેશ
*પશ્ચિમ બંગાળ :* બંગાળ શબ્દનો મુળ શબ્દ છે બોન્ગ. તેનાં કેટલાય અર્થ લેવામાં આવ્યા છે. જેમ કે ફારસીમાં બંગલાહ, હિંદીમાં બંગાળ અને બંગાળીમાં બાંગ્લા તરીકે ઓળખાય છે.
*અરૂણાચલ પ્રદેશ :* આ એક સંસ્કૃત નામ છે. જેને Dawn-Lit Mountainsમાંથી ટ્રાન્સલેટ કરવામાં આવ્યો છે. જેનો સરળ શબ્દોમાં અર્થ થાય છે ઉગતા સુરજની ધરતી.
*અસમ :* આ નામ અહોમ નામનાં શબ્દો પરથી ઉતરી આવ્યું છે અથવા તો અપભ્રંશ થયું છે. આ એક વંશ હતો જેણે લગભગ 600 વર્ષ જેટલા લાંબા સમય સુધી આ પ્રદેશ પર રાજ કર્યું હતું.
*બિહાર :* આ શબ્દ પાલી ભાષામાંથી ઉતરી આવેલો છે. જે અસલમાં વિહાર થાય છે. જો કે હિંદીભાષી કેટલાક લોકો વ બોલી નહી શકતા હોવાનાં કારણે તે અપભ્રંશ થતા થતા વિહારમાંથી બિહાર થઇ ગયું. વિહારનો અર્થ બૌદ્ધમઠ થાય છે.
*છત્તીસગઢ :* જ્યારે રાજ્યની રચનાં કરવામાં આવી ત્યારે તેમાં 36 કિલ્લાનો સમાવેશ થતો હતો. જેનાં કારણે તેનું નામ 36 ગઢ પરથી છત્તીસગઢ પડી ગયું.
*ગોવા :* પુરાણો તથા ઇતિહાસમાં તેનું નામ ગોવે દર્શાવવામાં આવ્યું છે. પુરાણોમાં તપાસ કરતા તેનાં ગોવે ઉપરાંત ગોવાપુરી તથા ગોમતનાં સ્વરૂપે આ પ્રદેશનો ઉલ્લેખ મળી આવે છે.
*ગુજરાત :* આપણું ગુજરાત ગુર્જરો પરથી ઉતરી આવ્યું છે. 8મી સદી સુધી આ સમગ્ર પ્રદેશ પર ગુર્જરોનું શાસન હતું જેનાં કારણે તે ગુજરાત તરીકે ઓળખાયું.
*હરિયાણા :*આ નામ હરિ અને અરણ્ય બે શબ્દો જોડાઇને બન્યું છે. જેનો અર્થ થાય છે વિષ્ણુ ભગવાનની ભુમિ અથવા તો ભગવાનની ભુમિ હરિયાણા.
*હિમાચલ :* આ શબ્દનો અર્થ થાય છે બર્ફીલા પહાડોનું ઘર
*જમ્મુ કાશ્મીર :* જમ્મુનું નામ અહીંનાં રાજા જમ્મબૂ લોચનનાં નામ પરથી ઉતરી આવ્યું છે જ્યારે કાશ્મીરનું નામ સતીસર અર્થાત કાચબાનાં તળાવ પરથી પડ્યું છે.
*ઝારખંડ :* ઝારખંડ જંગલોની ભુમી છે. સંસ્કૃતમાં ઝાડનો અર્થ જંગલ થાય છે. તે રીતે જંગલોની ભુમી એટલે ઝારખંડ નામ પડ્યું
*કર્ણાટક :* કર્ણાટક શબ્દ કારુ અને નાદથી ઉતરી આવ્યો છે. તેનો અર્થ થાય છે બુલંદ અને જમીન. બુલંદ જમીનનો અર્થ કર્ણાટક થાય છે.
*કેરળ :* ભૌગોલીક દ્રષ્ટીએ કેરળની ઉત્પતી સમુદ્રની વધેલી જમીન પર થઇ છે. કેરળ ચેરન્ના અને આલમ શબ્દથી બન્યું છે. ચેરન્નાનો અર્થ થાય છે જોડવું અને આલમ શબ્દનો અર્થ થાય છે જમીન
*મધ્ય પ્રદેશ :* આ ભારતની મધ્યમાં આવેલો પ્રદેશ છે તેથી તેને મધ્યપ્રદેશ કહેવામાં આવે છે. ઉપરાંત અંગ્રેજો પણ આ વિસ્તારને સેન્ટ્રલ પ્રોવિન્સ જ કહેતાહ તા.
*મહારાષ્ટ્ર :* આ મહા તથા રાષ્ટ્ર શબ્દનું સંયોજન છે. મહારાષ્ટ્ર રાષ્ટ્રીકા નામનાં પરિવાર પરથી ઉતરી આવેલું છે.
*મણિપુર :* આનો અર્થ મણિ એટલે એક પ્રકારનો અમુલ્ય પત્થરની ભુમી છે.
*મેઘાયલ :* મેઘ (વાદળ) અને આલય (આવાસ) મળીને બને છે મેઘાલય. જેનો અર્થ થાય છે વાદળોનું ઘર
*મિજોરમ :* આ ત્રણ શબ્દોનું સંયોજન છે. મિ (લોકો), જો (લુઇસ હિલનાં લોકો) અને રમ (ભુમિ) પરથી ઉતરી આવ્યો છે.
*નાગાલેન્ડ :* અહીં નાગા પ્રકારની જાતીના લોકો વસે છે. તેઓની ભૂમિ એટલે નાગાલેન્ડ
*ઓડિશા :* આ સંસ્કૃત શબ્દ ઓડ્ર દેસથી આવ્યોછે. તેને મધ્ય ભારતમાં રહેનારા લોકોનાં સંદર્ભમાં બોલવામાં આવે છે.
*પંજાબ :* પાંચ નદીઓની ભુમિક એટલે પંજાબ. પંજ (પાંચ) આબ (બેટ) પાંચ નદીઓ જે પ્રદેશમાં મળે છે તે પંજાબ
*રાજસ્થાન :* આને પહેલા વિર રાજાઓની ભુમિ તરીકે ઓળખવામાં આવતી હતી. રાજપુતોની ભુમિ હોવાનાં કારણે રાજસ્થાન
*સિક્કીમ :* આ ડેનજોંગથી આવ્યું છે. લિંબૂ મુળનાં બે શબ્દોમાંથી બન્યું છે આ નામ. જેમાં સુનો અર્થ થાય છે નવું અને ક્કિમનો અર્થ હોય છે મહેલ. નવો મહેલ એટલે સિક્કીમ
*તેલંગાણા :* ત્રિલિંગા શબ્દથી અપભ્રંશ થઇને તેલંગાણા બન્યું. ત્રિલિંગાનો અર્થ થાય છે શંકરભગવાનનાં લિંગોની ભુમિ
*તમિલનાડુ :* તમિલ લોકોનો પ્રદેશ એટલે તમિલનાડુ
*ત્રિપુરા :* આ બે શબ્દોમાંથી ઉતરી આવેલો શબ્દ છે. તઇ(ત્રિ)નો અર્થ થાય છે પાણી અને પુરા(પારા)નો અર્થ થાય છે નજીક. પાણીની નજીકની જમીન એટલે ત્રિપુરા (તઇપારા)
*ઉતરાખંડ :* ઉતર તરફનો ખંડ એટલે ઉતરાખંડ
*ઉત્તરપ્રદેશ :* તેનો અર્થ પણ ઉત્તરીદિશાનો પ્રદેશ એટલે ઉતરપ્રદેશ
*પશ્ચિમ બંગાળ :* બંગાળ શબ્દનો મુળ શબ્દ છે બોન્ગ. તેનાં કેટલાય અર્થ લેવામાં આવ્યા છે. જેમ કે ફારસીમાં બંગલાહ, હિંદીમાં બંગાળ અને બંગાળીમાં બાંગ્લા તરીકે ઓળખાય છે.
No comments:
Post a Comment