સંત લખીરામ

             લક્ષ્મીસાહેબ મૂળ ગામ-ઇંગોરાળા જાતે મેઘવાળ સાધુ. માં-બાપ બચપણ થી જ મરણ પામેલ હોવાથી ભવાયા રમી ગુજરાન ચલાવતા.એક જ બેન હતા અને એમના લગ્ન રૂપાવટી ગામ થયેલ.... એક દિવસ ભવાયા નો ખેલ લક્ષ્મી સાહેબના બેન ના ગામ માં થયો....એ સમયમાં લાઈટ ના હોવાથી એ લોકો ગામમાંથી સૂતર ઉઘરાવતા અને એ સૂતર ને સળગાવી એના પ્રકાશમાં ભવાયા ની વેશ ભજવતા. લક્ષ્મી સાહેબ પણ સૂતર લેવા ગયા .. સમર્થ ગુરુ કરમણ સાહેબ ના ઘરે, કરમણસાહેબે સુતર આપતા કહ્યું-લખીરામ તું જે પુરબીયાનું ગીત " મેં પુરબીયા પુરબ દેશ સે આયા મેરા ભેદ ના જાને કોઈ" એ ગીત તું હવેથી નહિ ગાતો.... લખીરામ કહે હા બાપુ નહિ ગાવ.
પણ જેવો ભવાયા નો ખેલ ચાલુ થયો કે લખીરામ પુરબીયા બનીને પડ માં આવ્યા અને ગીત ચાલુ કર્યું
" મેં પુરબીયા પુરબ દેશ કા મેરા ભેદ ના જાણે કોઈ"
સામે જ ગુરુ કરમણસાહેબ બેઠા હતા એમને સાનમાં ઈશારો કરી નજીક બોલાવ્યા અને માથામાં ત્રણ થપાટ મારી..... અને પછી લખીરામ માંથી લક્ષ્મીસાહેબ થઈ ગયા અને એ જ સમયે ભીડમાં બેઠેલા પોતાના બેનને સંબોધી એક ભજન બોલ્યા

વરતાણી છે આનંદ લીલા‚ મારી બાયું રે !
બે ની રે ! મું ને ભીતર સદગુરુ મળિયા રે
બેની ! મું ને…૦
કોટિક ભાણ ઊગ્યા દિલ ભીતર‚ ભોમકા સઘળી ભાળી ;
શૂનમંડળમાં મેરો શ્યામ બિરાજે‚ ત્રિકુટિમાં લાગી મું ને તાળી…
મારી બાયું રે…
બેની ! મું ને…૦
અખંડિત ભાણ ઊગ્યા દલ ભીતરે‚ મું ને સાતે ય ભોમકા દરશાણી ;
કાળાં અંજન કરમણે આંજ્યાં‚ તનડામાં લાગી ગઈ છે તાળી…
મારી બાયું રે…
બેની ! મું ને…૦
અગમ ખડકી જોઈ ઉઘાડી‚ તિયાં સામા સદગુરુ દીસે ;
ખટ પાંખડીયાં સિંહાસન બેસી‚ ઈ ખાંતે ખળખળ હસે…
મારી બાયું રે…
બેની ! મું ને…૦
બાવન બજારૂં ને ચોરાશી ચૌટા‚ કંચનના મોલ કીના ;
ઈ મોલમાં મારો સદગુરુ બીરાજે‚ દોઈ કર જોડી આસન દીના…
મારી બાયું રે…
બેની ! મું ને…૦
ઘડીઘડીમાં ઘડિયાળાં વાગે‚ છત્રીસે રાગ રાગિણી ;
ઝળકત મહોલ ને ઝરૂખા-જાળિયાં‚ ઝાલરી વાગે જીણી જીણી…
મારી બાયું રે…
બેની ! મું ને…૦
પવન પૂતળી સિંગાસણ શોભતી‚ મારા નેણે નખ શિખ નીરખી ;
અંગનાં ઓશીકાં ને પ્રેમનાં પાથરણાં‚ ગુરુજીને દેખી હું તો હરખી…
મારી બાયું રે…
બેની ! મું ને…૦
સોના જળમાં સહસ કમળનું‚ શોભે છે સિંહાસન ;
નજરો નજર દેખ્યા હરિને‚ તોય લોભી નો માને મંન…
મારી બાયું રે…
બેની ! મું ને…૦
સત-નામનો સંતાર લીધો‚ ગુણ તખત પર ગયો ;
કરમણ-શરણે લખીરામ બોલ્યા‚ ગુપત પિયાલો અમને પાયો…
મારી બાયું રે…
બેની ! મું ને…૦